Werken en ontspannen.

Maajo! Elektriciteitspannes en tegenwerkende computers hebben voor een vertraging gezorgd, maar hier ben ik terug met een verslagje vanuit het bloedhete maar oh zo mooie Ghana! Enjoy!

Maandag 12 november

Een nieuwe werkweek, een nieuwe kans om wat kennis en vaardigheden over te brengen! Vol goede moed stond ik op en na een ontbijt, waarbij ik me moest forceren om 3 happen binnen te krijgen, vertrok ik voor mijn ochtendwandeling richting het ziekenhuis. Ik voel me nog steeds niet tip top en de maag rommelt nog wat maar het is aan het opklaren. Al gauw stroomden de eerste patiënten toe en ik had een heel actief begin waarbij ik de ene patiënt na de andere behandelde. Na 8 patiënten, terwijl ze hun standaardoefeningen aan het doen waren, wou ik even een slokje gaan drinken en ontdekte ik dat iedereen (echt iedereen!) aan het relaxen of aan het slapen was. Wanneer ik al lachend en ironisch zeg: “wow, hard working all of you”, is hun antwoord “oh, have a rest, sit down”. Ik had ze op die moment beter allemaal van hun luie kont geheven en zaken aangeleerd, maar die vrije stoel was zo aantrekkelijk en… ik ben bezweken… :-s Help, ik wordt nog een echte Ghanees! Ik neem me voor om morgen actiever te zijn en de anderen erin mee te sleuren maar voor vandaag gunde ik mezelf een beetje rust. Ik had toch eigenlijk al 3 keer meer gedaan dan al de rest tesamen. Terwijl ik zat, heb ik wel 2,5 uren verder gewerkt aan de therapieplannen. Want ja, rond 12u30 – 13u zijn de meeste patiënten weg en dan moet ik daar nog tot 15u zitten. Als ik vraag of ik nog iets nuttigs kan doen is het antwoord altijd nee, maar als ik dan aanstalten maak om door te gaan dan lijken ze daar toch niet mee gediend. Efficiënt tijdsgebruik is hier toch vaak ver te zoeken. Toch wel een goede oefening voor mijn geduld, want terwijl zij heel gemakkelijk 3 uren gewoon niets kunnen doen, word ik toch wel wat geïrriteerd. Op de terugweg van het ziekenhuis riep ‘mijn tante’ me binnen in het huis en toonde me 2 soorten stof en vroeg of ik ze mooi vond. Blijkbaar wil ze voor mij een kleed maken, woehoe tof!

Eens thuis gearriveerd wou mijn gastgezinmoeder graag naar de markt. Ze bindt kleine Akosia op haar rug, maar vertrekt daarbij haar gezicht van de pijn. Blijkbaar heeft ze veel rugpijn, waarop ik vraag of ik ze op mijn rug moet nemen. En hup, nog voor ik het weet, sta ik voorovergebogen met een baby op mijn rug en een vrouw die aan mijn borsten aan het foefelen is om het deken errond te bevestigen. Mijn vormen lijken niet helemaal geschikt om deze draagtechniek te gebruiken maar na een aantal knopen en een extra versteviging (nu weet ik hoe een corset moet voelen) zijn we klaar om te vertrekken. In het begin dacht ik constant dat kleine Akosia ervan zou vallen, waardoor ik nogal met mijn achterwerk naar achter liep. Geen zicht blijkbaar, want mijn gastgezinmoeder kwam bijna niet meer bij van het lachen. Gelukkig, kreeg ik na een tijdje wel meer vertrouwen in de constructie en kon ik een normaler gangpatroon aannemen. Op de weg naar de markt kreeg ik al ongelofelijk veel aandacht. Iedereen vroeg of het mijn baby is, maakt er grapjes over,… Maar wat er op de markt gebeurde was echt helemaal onvoorstelbaar. Overal waar ik kwam ontstond opschudding en weerklonk er luid geroep en gelach, alsof heel de markt rond ons was opgebouwd en ons volgde. Ondertussen bleef mijn gastgezinmoeder maar roepen ‘Just keep on walking’. Tjah, gemakkelijker gezegd dan gedaan. Aangezien ik toch al de bron van entertainment was besloot ik dan maar mijn rol alle eer aan te doen door mijn armen in de lucht te zwieren en te roepen “See here, lady Gaga with Obibini (zwarte) baby”. En voila, nog eens 15 decibels werden erbij gedaan. Hier moet ik echt eens een filmpje van maken want je kan het je echt niet voorstellen. Op de markt kopen we wat eten en plots vraagt mijn gastgezinmoeder of ik een bepaalde stof mooi vindt. Het is mooi, maar nu niet mijn favoriet, maar dat deed er blijkbaar niet toe, want ze vraagt mijn portefeuille, neemt er geld uit en koopt de stof voor mij. Ik weet dus niet wat de bedoeling is of waar de stof naartoe is. Dit gebeurde hier wel al meerder keren. Ik heb geen geld voor dat, mag ik geld lenen voor dat,… Vaak krijg ik het niet terug of weet ik niet voor wat ik geld gegeven heb. Wel vervelend, maar aangezien het momenteel nog beperkt is, en ik ook heel wat zaken gewoon gratis krijg als we weg gaan, ga ik er voorlopig geen probleem van maken. Toch wel vervelend, als iedereen u constant ziet als een wandelende portemonee. “Mijn dochter heeft cholera, kan je medicatie kopen?” “Ik heb ‘white’ (blijkbaar wratten in de intieme zone… ;-)), kan je daar zalf voor kopen?” Mijn gastgezinmoeder schrikt er ook niet voor terug over van alles te vragen of ze het mag hebben. “Oo, mooi muskietennet, mag ik het hebben. Prachtige laptop, mag ik het hebben als je weg gaat, je kan daar toch gewoon een nieuwe kopen?” “Mooie schoenen, mooie rok, mooie sandalen,…” Iedere keer ik iets aan iemand wil geven, dan zegt ze ook dat zij het wel zal geven. Ik hoop dat het terecht komt en ga de volgende keren toch wat meer op mijn strepen staan daaromtrent. Ik betaalde al heel veel geld om hiernaartoe te komen én voor het verblijf in het gastgezin, ga gratis gaan werken en verdien momenteel geen geld terwijl ik dat in België wel zou verdienen, maar dat uitleggen blijkt verloren moeite. Natuurlijk begrijp ik wel dat iedereen probeert geld uit mij te slaan, probeer je maar eens in de plaats te stellen…

’s Avonds trokken we er weer op uit en bezochten we opnieuw de tante. Daar werd ik onmiddellijk verplicht om Whitney Houston’s ‘I will always love you’ te zingen. Na Akosia thuis afgezet te hebben bij haar vader, wou mijn gastgezinmoeder er weer meteen op uit. Ik was nogal versleten en toen ik zei dat ze gerust ook eens alleen mocht gaan, dat ik niet perse mee wilde, kreeg ik een beteuterde blik terug. Dan maar weer rechtstaan en de obibini (zwarten) gaan entertainen.

Dinsdag 13 november

Vandaag wou ik dus de energierijke en motiverende Akosia Katrijn loslaten op de fysio-assistenten, moehaha! In tegenstelling tot andere dagen vlogen we er al snel in. De ene na de andere patient passeert de reveu en aangezien ik altijd veel toeschouwers heb onder de fysio-assistenten, ben ik aan het lesgeven geslagen. Dit doe je zo, daarom, dat is zo daarom, probeer zelf eens, beter zo,... Bij de eerste patienten was het enthousiasme groot en had ik echt het gevoel dat ik ze mee had in mijn bedoelingen en dat ik hun vertrouwen gewonnen had. Na een aantal patienten werd het enthousiasme echter minder groot. Men begon te merken dat ik hen de hele dag actief wou betrekken in de behandelingen en dat was blijkbaar iets van het goede teveel. De patiënten zitten ook constant aan te schuiven om door de obruni behandeld te worden, wat ik wel begrijp als ik de handelingen van de fysio-assistenten zie. Heel ruw en onhandig nemen ze ledematen vast en bewegen ze in richtingen die niet echt volgens de menselijke anatomie zijn.  Er zijn geen domme vragen, maar aan hun vragen merk je toch ook wel dat ze totaal geen benul hebben van anatomie of pathologieën. Charles, de enigste die wel die kennis en vaardigheden bezit, trekt zich constant terug in zijn bureau om de krant te lezen en naar de radio te luisteren. Af en toe steekt hij zijn hoofd binnen of doet hij een beperkt onderzoek bij een nieuwe patiënt. Daarbij schrijft hij dan in het dossier welke van de 10 standaardoefeningen de fysio-assistenten hen moeten geven. Deze zullen ze dan de eerste keer heel bondig aan de patiënt tonen en de volgende keren moeten ze hun plan trekken terwijl de fysio-assistenten op hun gemak zitten. Als het helemaal meezit krijgt een patiënt van een fysio-assistent een kortstondige, hardhandige en eigenlijk helemaal foute mobilisatie. Hoewel ik de eerste dagen wel heel positief verrast was van de kinesitherapie (goed uitgerust, kinesitherapeut die 3 jaar in Nederland gestudeerd heeft, 4 andere helpers voor dagelijks gemiddeld zo’n 15 patiënten, nemen van bloeddruk voor oefeningen, onderzoek voor start behandelingen,…), komen de gebreken nu wel duidelijk naar boven en heb ik duidelijke knelpunten geobserveerd. In plaats van ze op te leiden tot deftige kinesitherapeuten met toch een minimum aan correcte handelingen, ziet Charles de fysio-assistenten eerder als – ik citeer – helpers om op te ruimen, te kuisen, patiënten te vervoeren en oja, af en toe ook eens wat oefeningen te geven. Ik begrijp dan ook dat de helpers (en Charles) niet onmiddellijk openstaan voor een obruni die hen nu plots wel werk wil geven terwijl ze anders geld verdienen om maar wat te staan lummelen. Maar beetje per beetje ga ik proberen hun vertrouwen te winnen en hen toch ook wat verantwoordelijkheidsgevoel te geven tegenover de patiënten die naar de kinesitherapie komen. Ik zou er graag meer ‘swung’ in krijgen en hen laten ondervinden dat als ze er zelf een beetje meer energie insteken, ze er veel meer werkvreugde en voldoening van zullen hebben en het hen dus ook ten goede zal komen. Hoe schoon (of misschien niet zo schoon, laat gerust weten) dit theoretisch klinkt, in de praktijk blijft dit toch niet zo simpel. Tussen wat ik wil (in het belang van de patiënten) en wat zij willen gaapt momenteel echter nog een grote kloof, maar langzaamaan hoop ik hier toch een beetje mijn stempel te kunnen drukken en een duurzame verandering, hoe klein ook, teweeg te kunnen brengen. Dit niet voor mijn ego, maar wel in het belang van de patiënten die lijden aan zeer handicaperende aandoeningen, die hun hele leven omver geworpen hebben. Ik wil hen dus zeker niet mijn ideeën opleggen maar een kleine basiskennis kinesitherapie (en beetje prestatiedrang) lijkt mij als fysio-assistent toch niet te misstaan. Momenteel trek ik me eraan op, dat elke behandeling die ik geef aan een patiënt, voor deze persoon wel iets belangrijks kan betekenen en dat de fysio-assistenten toch al enkele kleine dingen onthouden hebben van wat ik hen leer. Maar ik ben nog niet klaar met de ‘physio staff’, moehaha! Ze worden betaald om patiënten beter te maken en dat is dan ook wat ze ten minste moeten proberen nastreven. Maar voorlopig blijft hun stoel dus nog interessanter dan mijn inbreng.

Vandaag waren er heel veel jonge beroertepatiënten. Hier wordt vaak naar een beroerte gekeken als iets spiritueels, iets dat moest gebeuren, een soort straf. Hierdoor leggen velen zich erbij neer en hebben ze dus ook niet veel interesse voor de revalidatie, wat ook niet echt aangewakkerd wordt door de fysio-assistenten. Nu er echter een obruni met een kinesitherapie-opleiding uit Europa aanwezig is, die specifieke oefeningen en uitleg geeft, krijgen velen toch weer wat hoop op beterschap. Vaak zijn de problemen al chronisch geworden, maar ik probeer er bij iedereen toch nog zoveel mogelijk uit te halen en ze te doen beseffen dat ze met hun beperking ook nog veel zaken kunnen doen.

Omdat men hier, ondanks de hoge prevalentie, de symptomen niet kent komen patiënten pas heel laat in het ziekenhuis, waardoor het grootste kwaad al geschied is en er niet veel meer aan gedaan kan worden. Een campagne hieromtrent zou hier zeker niet misstaan. Ik broed op een plannetje. ;-)

Na het werk ging ik thuis even rustig uitblazen. We hadden bezoek van een goede vriendin van mijn gastgezinmoeder en aangezien ze redelijk goed Engels kan, hadden we een gezellig babbel. We keken ook naar een film genaamd ‘sex and sin’, met nogal pikante scenes. Jammer dat ik hun Twi commentaren erbij niet verstond maar 1 ding is zeker, bloedserieus en vol concentratie zaten ze ernaar te kijken. Ik kon mij niet inhouden van lachen bij de betrapping van het overspel, maar echt niet te geloven hoe bloedserieus en oprecht meelevend zij bleven. Aangezien mijn gastgezinmoeder niet echt subtiel bleef herhalen dat ze een massage nodig had, heb ik haar dan ook maar eens onder handen genomen en wat oefeningen gegeven. Nog voor ik het goed en wel besefte lag ze halfnaakt op de grond en had ze overal pijn. Er kwam weinig respons of een dank u wel en ik vraag me dus echt af wat ze er van dacht. Toen ik het vroeg, zei ze wel dat het beter was, maar haar lichaamstaal leek toch iets anders te zeggen. Na het eten, waarbij de vriendin 4 keer een groot bord, dat ik op zich al niet op kreeg, binnenschrokte, gingen we wandelen. Opnieuw had ik geen idee waar we naartoe gingen. Ik werd wel zeer goed begeleid door 1 Afrikaanse big momma aan elke hand. Zie je mij al handje in handje lopen met die Ghanese vrouwen? ;-) Na een wandeling van blijkbaar 3 kilometer arriveren we aan de compound waar de familie van de vriendin woont. Ik word voorgesteld aan de hele familie en aangezien het allemaal heel goedlachse en gezellige mensen waren, was het echt plezant. Plots wordt ik binnengeroepen in een kamer. Ik ga binnen en er ligt een halfnaakte vrouw op haar buik op de grond. Ik krijg een soort vet in mijn handen geduwd en heel de familie staat door het deurgat te kijken. Gelukkig kon ik van de context snel afleiden dat men wilde dat ik een massage gaf aan de rug en de schouder, zodat ik dan maar gauw onder massale belangstelling in actie schoot. Zeg dat dan gewoon hé! ;-) Aan de (erotisch klinkende) geluiden, die de vrouw uitte, te horen, leek ze er wel deugd van te hebben. Maar hier toch graag nog even ter verduidelijking: een kinesitherapeut is geen masseur! Oef, dat lucht op. ;-) Ik word bedankt en we wandelen gezellig weer terug.

Deze avond heb ik trouwens ook de juiste en meest ergonomische strategie gevonden om me te wassen met een emmer water zonder een schepper of iets anders om het water te gieten, gehurkt! Dat werd tijd…

Woensdag 14 november

Moe moe moe! Na opnieuw een nacht vol geroep, luide radio’s, gezang, misvieringen, moskeegebeden, babygehuil en honden en kattengejank, is het om 6u30 weeral tijd op om te staan. Half slapend kappen we koud water over onszelf om wakker te worden. Vandaag moest mijn haar ook dringend nog eens gewassen worden en met enkel een emmer water en je handen als gieter is het een hele opdracht om de shampoo uit te spoelen. Na het dagelijks ontbijt van droog brood en thee is het tijd voor het ander dagelijks ritueel: tijdens de wandeling naar het hospitaal: naar schoolkinderen zwaaien, de familie groeten,... Vandaag was ik zeer moe. Eenmaal aangekomen in het ziekenhuis zet ik me neer om te wachten op patiënten en nog voor ik het goed en wel besefte was ik in dromenland. Oeps! Rond 9 uur komt de eerste patiënt (gelukkig) met veel gezwier binnen waardoor ik direct wakker was. Tijd voor actie. Ik behandel de ene patiënt na de andere en geef wat uitleg als de fysio-assistenten aan het meevolgen zijn, maar opnieuw blijft het jammer genoeg zeer beperkt. Vandaag heb ik ze wel kennis laten maken met het begrip BMI. Aangezien obesitas hier zeer frequent is, mag hieromtrent wel wat gesensibiliseerd worden. De term viel in de smaak en algauw waren de fysio-assistenten en patiënten hun eigen BMI aan het berekenen. Hierbij moest wel nog wat wiskunde gegeven worden, want iets delen door een getal dat je eerst moet vermenigvuldigen bleek niet simpel. Vandaag ontworp ik voor de obesitas ook een kladversie voor een affiche die eventueel opgehangen zou kunnen worden. Obesitas is hier dan wel de mode, maar ik heb wel het gevoel dat veel mensen toch beseffen dat het ongezond is en dat ze er iets aan moeten doen. Wanneer ik op straat vertel dat ik een ‘physiotherapist’ ben, dan wordt ook vaak gereageerd dat ik ze wel eens oefeningen mag geven voor hun dikke kont en buik. De werkdag verloopt verder zoals de vorige. Weet je trouwens nog mijn eerste date die ik maakte op het vliegtuig? Hij zou me komen opzoeken in het ziekenhuis op 14 november, vandaag dus, maar ik heb niemand gezien. Wat een ontgoocheling! ;-) Gelukkig zijn er nog de vele huwelijksaanzoeken om het goed te maken. ;-) Ik geef de ene patiënt na de andere mobilisatie en oefeningen. Zo stilletjes aan raakt iedereen in de routine dat ik wel de manuele technieken zal doen en iedereen wil die ook krijgen. Dit terwijl ik eigenlijk zelf nog meer geloof in actieve oefeningen. Dus momenteel ben ik de tijd van de mobilisaties een beetje aan het afbouwen en tracht ik de actieve oefeningen te laten primeren, maar aangezien ik constant bezig ben en er telkens een lange wachtrij aan de behandeltafel staat heb ik er gewoonweg geen tijd voor. Ik probeer tegen de physio-staff duidelijk te maken dat oefeningen minstens even belangrijk zijn en dat ik ook andere dingen wil doen dan aan de behandeltafel. Hoewel ze ‘ok’ zeggen, lijkt het niet door te dringen aan hun lichaamstaal te zien. Ik zal me toch nog iets assertiever moeten opstellen als ik iets van hen gedaan wil krijgen, maar eerst hun vertrouwen winnen. Soms zou ik er zo graag eens goed aan willen schudden. Ik hoop dat ik hen met mijn therapieschema’s kan meekrijgen, maar voorlopig blijf ik gewoon uitleg geven en hun subtiel zeggen wat ze zouden kunnen doen en hoe. Met mijn vermoeidheid vandaag, moet ik mezelf ook iets teveel forceren om heel energie voor de dag te komen. Hopelijk zijn we morgen weer fitter en anders hoop ik tijdens het weekend mijn batterijen voldoende te kunnen opladen. Vrijdag vertrek ik namelijk voor een weekend met andere vrijwilligers uit de oriëntatieweek naar Cape Coast. Dat zal deugd doen om gewoon eventjes een toerist te zijn en ervaringen uit te wisselen en een losse babbel te hebben met andere Europeanen.

De dingen gaan hier niet altijd zoals je zou willen en altijd, echt altijd, tussen mensen zitten die tegen elkaar in een taal praten die je niet begrijpt en je toch altijd als nog als een wandelende portemonnee zien is soms lastig. Maar! Hier en eigenlijk overal en altijd moet je proberen op te staan met vol enthousiasme en levensvreugde en goesting om er die dag weer in te vliegen, ookal voel je je op die moment niet zo energierijk. Van elke dag een feest maken, ongeacht welke vervelende dingen u te wachten staan. Soms moet je jezelf dus ook een beetje forceren om vrolijk te zijn en te lachen, maar als je er even die energie instopt, krijg je hetzelfde van anderen terug, gaat het vanzelf en wordt het een fijne dag. Jezelf, meer dan wie of wat anders ook, bepaald zelf grotendeels of het een fijne dag wordt of niet. Tot hiertoe slaag ik er goed in en heb ik hier een hele fijne tijd, ondanks sommige moeilijkheden en gebrek aan communicatie. Ook als je ziet hoe mensen hier leven, dan kan je niet anders dan dankbaar zijn voor elke dag en je elke dag met de beste bedoelingen en vol enthousiasme inzetten en genieten. Zomaar een beetje lummelen terwijl ik in de fleur van mijn leven ben zou hier pas heel onrespectvol zijn. Life isn’t about waiting for the storm to pass, it’s about learning how to dance in the rain! En hier kunnen mensen dansen! Zo ben ik hier ook volop aan het leren dansen (in die context dan toch, letterlijk is het hopeloos vrees ik ;-)). (En hiermee rond ik dan ook deze filosofische noot en teveel gezaag af, tijd voor luchtigere vertellingen. ;-))

Bij mijn thuiskomst van het ziekenhuis, heb ik mijn was gedaan. Mijn gastgezinmoeder liet me doen, maar ik zag haar toch een aantal keer bedenkelijk kijken. Ik was dan ook nogal aan het sukkelen en heel onhandig. Maar het is gelukt, de kleren zijn opnieuw proper en fris! Toch wel raar als iemand die je eigenlijk niet zo goed kent, uw onderbroeken helpt uithangen… ;-) Net toen ik dacht even te kunnen uitblazen, kreeg ik Akosia, die echt geen minuut kan stilzitten, in mijn armen geduwd. Ik zit hier dus echt weer tussen de pampers, maar ik vind het heerlijk!

Opnieuw werd ik volgepoeft met eten en kreeg ik een ontgoochelde blik als ze zag dat ik mijn gigantische bord niet op kreeg. Vandaag zag ik ook dat de beestjes die steeds over mijn bord lopen, in de keuken in grote getallen aanwezig zijn. Wie weet is het wel om iets meer pit te geven aan de maaltijd. Alvast een goede oefening voor mijn weerstand!

’s Avonds gingen we op bezoek bij de dokter thuis, waar Kevin en Benice opnieuw heel aanhankelijk waren en mijn lichaam gebruikten als schommel, roetsjbaan, trampoline,… Naast een zakje lekkere gefrituurde ‘plantain’ heb ik dan ook een ferme blauwe plek als souvenir meegekregen. Verder kreeg ik weer heel wat bevelen: “Take her”, “Sit” maar ook het leuke “Sing”, waarop we samen hebben zitten zingen. Een plezante en gezellige avond! Uitgeput maar voldaan kruipen we onder ons muskietennet.

Donderdag 15 november

Phoeh, what a day! Donderdag wil iedereen kinesitherapie en aangezien niet met afspraken gewerkt wordt, is het dan ook razend druk. Ik vind zelfs de tijd niet om naar het toilet te gaan en telkens ik mijn kop door het gordijn rond de behandeltafel steek, lijkt de wachtende rij alleen maar langer te worden. Niet nadenken en gewoon één voor één doen, is de boodschap. Ik denk dat ik 23 patiënten na elkaar heb gedaan. Op zich is dit geen probleem maar aangezien de overgrote meerderheid beroertepatiënten en dus lastige mobilisaties zijn en het andere grote deel rugmobilisaties én de mensen hier over het algemeen goed in het vet zitten, resulteert dit toch in een vermoeide Katrijn. Tussen de patiënten waren er ook 2 kindjes, waarvan 1 een hele sirene opzette nog voor ik hem aanraakte. Gelukkig kalmeerde hij na 10 minuten en ik durf zelf zeggen dat we naar het einde toe vrienden geworden zijn. Tussen de behandelingen door kwam Tina, my big black momma en contactpersoon van de organisatie, mij bezoeken om te vragen hoe het ging. Toen ik zei dat alles goed was, was ze al gauw weer weg. Er waren ook heel wat nieuwe patiënten waarbij het dan ook tijd kost om een kwalitatief onderzoek te doen én hen te behandelen. Where is Charles? Af en toe komt hij eens ‘hautain’ binnenkijken en goedkeurend knikken. Toen hij nog eens kwam ‘piepen’ trok ik mijn stoute schoenen aan en zei ik tegen de wachtrij: “Charles is ook een zeer goede kinesitherapeut, misschien kunnen jullie ook eens bij hem gaan (met een vragende blik naar Charles)”. Hierop zegt iedereen dat het geen probleem is om te wachten. Tsju, plan mislukt! ;-) Als de behandelingen erop zitten zei ik wel tegen de physio-staff dat ik dit zo niet kan volhouden en dat het wel de bedoeling is dat het werk dat ik nu doe verder gezet wordt en dat zij het overnemen. Mijn voorstel om tesamen behandelingen uit te voeren lijken ze een goed idee te vinden. Afwachten dus wat het maandag zal worden. Op de terugweg van het ziekenhuis kreeg ik overal krampen. I need physiotherapy!

Thuis heb ik samen met mijn gastgezinmoeder en Afa, die ik na een week eindelijk nog eens terugzag, gekookt. Banku (soort deeg) met een tomatensoep met bouillon van vetbrokken en onkruid. ;-) Ik mocht enkel eens proeven en vond het lekker maar jammer genoeg kreeg ik opnieuw rijst en vis voorgeschoteld. Wanneer ik zei dat ze voor mij niet speciaal iets anders moest koken, zei ze dat mijn maag daar niet tegen kan. Dat zou wel eens waar kunnen zijn, maar toch zou ik liever dat gegeten hebben. ’s Avonds bezochten we Afa’s huis. Ze leeft samen met haar zus in een armtierige compound, waar ze voor heel wat kinderen zorgt. Wanneer ik haar vraag hoe het op school is, zegt ze dat ze de hele week niet is kunnen gaan omdat er teveel werk was. Ze is 16 jaar…

Terwijl ik in mijn bed lig kan ik nog genieten van de gezangen van een misviering en toeterende auto’s met verkiezingsboodschappen, maar de vermoeidheid overwon op het lawaai en ik raakte al gauw in slaap.

Vrijdag 16 november

Deze ochtend vroeg uit de veren want we trekken erop uit, woehoe! Blij als een kind dat op schoolreis gaat, hees ik me in een korte short en topje. Inderdaad, dit weekend ga ik eens de toerist uithangen en daar hoort ook vrijetijdskledij bij. Ik heb het verdiend! Eens eten en drinken wat ik zelf wil, gaan en staan waar ik wil, gezellige babbels en misschien wel feestje hebben met andere Westerlingen en niet meer de enigste nageroepen zonderling in het dorp zijn waarover iedereen onbegrijpbare gesprekken voert.

Ik had afgesproken in Swedru met andere vrijwilligers om daar samen naar Cape Coast te trekken. Al 2 dagen zei mijn gastgezinmoeder dat dat zeer onlogisch was en dat het niet kon kloppen en terwijl iedereen me vertelde dat het ongeveer 1 uur rijden was, bleef ze maar volhouden dat het slechts 15 minuten was. Ik vroeg herhaaldelijk of er geen 2 Swedru’s waren, want alle informatie die ik uit verschillende bronnen had spraken haar tegen, maar ze bleef overtuigd. Tot ’s morgens! Ik hoor haar met haar man discussiëren. Hij bleek het met mij eens te zijn over de beste route en er bleken inderdaad 2 Swedru’s te zijn. Samen gingen we uiteindelijk naar de vertrekplaats van de trotro’s. Terwijl er enkele vertrekkensklare trotro’s richting Swedru stonden, zei ze dat ik op de eerste, de beste, lege, trotro moest kruipen. Rond de trotro’s staan mensen te roepen met de richting die ze uitgaan en pas als ze vol zitten wordt vertrokken. Al gauw had ik gezien dat de man die voor mijn trotro stond te roepen er niet zoveel zin in had. Er stapten gauw nog 2 mensen in maar daarna volgden 30 minuten waarbij geen enkele klant geronseld werd. Dit terwijl ik de ene na de andere trotro zag vertrekken richting Swedru. Het geduld van de passagiers begint op te raken en wanneer de man naast mij zegt dat hij een andere trotro gaat nemen als ze niet gauw gaan vertrekken beslis ik er ook wat druk op te leggen door overtuigend hetzelfde te zeggen. Onmiddellijk gaat de motor aan en begint men te rijden. De chauffeur neemt het heft zelf in handen en roept zijn keel schor met de richting terwijl hij aan het rijden is. Al gauw worden nog heel wat mensen opgepikt langs de weg en na 5 minuten zit het busje vol, of dat dacht ik dan toch. Blijkbaar konden er toch nog 3 big momma’s, 2 baby’s, een schaal met water, een zak met bloem en 3 kippen bij. Als ik het uitrekende dan zou ik theoretisch nog 1/5^de van de driezit moeten krijgen maar de obese Ghanese vrouw naast mij besliste daar anders over. This is Africa, gezellig! Na 1 uur en 45 minuten, veel later dan gepland, kom ik toe in Swedru. Nu op zoek naar de anderen, wat aangezien ze niet aan het hoofdstation stonden niet zo gemakkelijk was. Gelukkig heeft er mij iemand na heel wat rondvragen en over en weer bellen naar de juiste plaats kunnen brengen. Het doet echt vreemd om weer een obruni te zien. Samen met de Zweedse Katarina, de Hollandse Diede en een Zweedse leerkracht, Helena, van 55 jaar die hier voor 2 weken betaald op uitwisseling is, vertrekken we met een grotere bus richting cape coast. Laat het relaxen en dingen ontdekken maar komen. Na een vlotte rit van 2,5 uren op een comfortabele bus arriveren we in Cape Coast. Algauw worden we overstelpt door taxichauffeurs die ons naar ons hotel willen brengen. We nemen een taxi en vlot komen we aan in Beachresort Oasis. Waaw, dat zag er echt goed uit. Een hotel vlak aan de zee, comfortabele stoelen onder strooien parasols, een lekkere menukaart. Ik trakteer mezelf op een coca cola, njammie, dat smaakt. De ontmoeting met de andere vrijwilligers is hartelijk en we kunnen bijna niet snel genoeg praten om al onze ervaringen te vertellen. We trokken op verkenning in Cape Coast en bezochten Cape Coast Castle, één van de slavenforten van waaruit slaven door Europeanen naar Amerika en Europa gebracht werden. We bezochten het museum waar we leerden over de geschiedenis van de slavernij en de rol van Europa. Daarna was er een geleide wandeling langsheen de ruimten waar slaven op elkaar gepakt zaten, de martelkamers, de plaats waar ze gebrandmerkt werden, de ‘door of no return’,… Je weet wel met je verstand dat al deze dingen gebeurd zijn en dat het vreselijk was, maar als je op de plaats staat waar zoveel mensonwaardige zaken gebeurd zijn, grijpt het je toch even bij de keel. Zeker als de gids zo gepassioneerd en inlevend kan vertellen. Na een bezoek aan de markt wandelen we terug, waarna we met alle vrijwilligers samen, zo’n 15 stuks, gegeten en gedronken hebben. Hoewel de mogelijkheden er zijn, beslis ik voor mezelf dit weekend geen Westers eten te eten, en waag ik me aan lokale maar veilige gerechten, zoals een soort loempia’s met rijst. De avond was zeer gezellig en het deed echt deugd om ervaringen te kunnen uitwisselen en te kunnen praten over de dingen die niet helemaal lopen zoals je zou willen. Bijna iedereen heeft te maken met frustraties op de plek waar hij werkt: leerkrachten die niet gemotiveerd zijn, kinderen die niet luisteren, weeshuizen met duistere zaakjes (lees kinderarbeid), de materiële hebberigheid tegenover vrijwilligers, ruwe en harde gezondheidswerkers,… Ook de weinige appreciatie voor je werk en het constant smeken om geld blijken een gemeenschappelijke deler bij de meeste projecten en gastgezinnen. Het is inderdaad zo, dat je niet zoveel appreciatie krijgt van de plaatselijke bevolking en velen je blijven zien als een rotverwende Europese ramptoerist. Iedereen probeert geld uit je te slaan, terwijl je eigenlijk al heel veel betaald hebt om hier te mogen komen werken. De voldoening moet je dus vooral vanuit jezelf halen. Het is alvast een uitdaging om respect trachten te verdienen om wie je bent en niet om wat je geeft, maar ik ga hem graag aan. Met het achtergrondgeluid van een ruwe zee, kruip ik, samen met 14 andere vrijwilligers in de gezellige kamer, in mijn bed.

Zaterdag 17 november

Vandaag zijn we vroeg opgestaan om naar Kakum National Park te gaan. Zoals verwacht stonden er deze ochtend al heel wat taxi’s te wachten die ons – aan veel te hoge prijzen – naar Kakum wilden brengen. Gelukkig hebben we enkele goede onderhandelaars tussen ons en kunnen we de prijs van de taxi heen en terug verminderen tot 45 cedi (18 euro) per taxi. Het onderhandelen en afdingen bgint mij trouwens al goed af te gaan. ;-) Ik zit met 2 Hollandse meiden in de auto en het is echt plezant om nog eens Nederlands te kunnen praten. Hoewel, Vlaams blijkt toch nog redelijk te verschillen van hun Nederlands. Na een uurtje in de auto komen we aan aan het regenwoud. Een mooi stukje natuur waar je een ‘Canopy walk’, hangbruggenparcours kan doen over en door het regenwoud. In Rwanda had ik al iets gelijkaardigs gedaan, dus mijn verwachtingen waren niet al te hoog gespannen, maar ik vond het wel een leuke activiteit en heel fijn om eens weer midden in de mooie natuur te zijn. De smalle hangbruggen waren 40 meter hoog opgehangen en de wiebelende brug en angstig geroep van de anderen maakten het toch wel wat avontuurlijk. Eens terug van de wandeling heb ik een frisco met lekkere chocolade gegeten. Waaaw, dat smaakt! Onze volgende stop was Crocodile lodge, waar je door overvoeding luigemaakte krokodillen kon aaien. Zoals velen weten heb ik niet veel met beesten maar het was wel speciaal om een krokodil te kunen aanraken. Ze zijn getraind en overvoed om niet aan te vallen, maar het blijven toch onvoorspelbare en wilde dieren. Bij onze terugweg in Cape Coast lopen we een beetje rond op de markt en langs de vissers. Hoewel dit een toeristische trekpleister is, is de armoede duidelijk aanwezig. Kleine huisjes vlakbij het water, veel vuiligheid, vrij rondlopende geiten en zwijnen,… Als lunch eet ik een zakje ‘fried plantain’ en daarna trek ik naar het strand om daar een beetje te zonnen en te zwemmen in de zee. Nu ja, zwemmen is een groot woord. De zee is zeer ruw, er zijn grote golven en de onderstroom is zeer sterk, dus het is eerder proberen niet te vallen en boven te blijven. Van de ene op de andere moment sta je als er een golf passeert in plaats van met je kuiten, tot op schouderhoogte in het water. Ongevaarlijk uitziende golven sleuren je verrassend meters verder mee. Zo werd ik op een bepaald moment ook echt helemaal omvergeworpen door een golf waarbij ik even niet meer wist wat boven of onder was. Toch een goede waarschuwing om echt voorzichtig te zijn. Ook al kan je dus niet diep gaan, ik geniet echt van de afkoeling. Het is hier al dagen constant boven de 35 graden overdag en ja ik heb toch wel al een kleurtje. ;-) In de vooravond maak ik alleen een wandelingetje langs de waterlijn en de kleine straatjes met de vele mensen. Hoe leuk het ook is om samen te reizen met andere vrijwilligers, het is toch ook leuk om gewoon eens te doen wat je zelf wilt. Ik respecteer iedereen in zijn ‘zijn’, maar sommige vrijwilligers hebben toch rare hersenkronkels en eigenzinnige meningen en zijn hier blijkbaar meer om de rijke Westerse toerist uit te hangen dan om echt nuttig te zijn. Zo lijken mij bijvoorbeeld spannende doorkijkbroeken met een string onder niet echt gepast. ’s Avonds, terwijl ik een fruitsalade aan het eten ben samen met de anderen, komt er een rastaman naast mij zitten. Na een aantal standaard kennismakingszinnen kreeg ik al gauw het aanbod om coke te nuttigen of mee te gaan naar zijn kamer om eventjes seks te hebben. Ik heb het aanbod vriendelijk afgeslagen. ;-) Boxen werden geplaatst en de rustige eettent veranderde in een heuse danszaal. Als je weet hoe Afrikanen kunnen dansen, dan kan je je inbeelden dat ik een heel toffe avond gehad heb. Rond 2 uur ’s nachts werd dan als hoogtepunt van de avond een 6 metershoge houten fireman op het strand in brand gestoken. Om er de sfeer nog wat meer in te brengen was er een geschilderde levende fireman, die allerlei trucjes deed met het vuur rond en in de brandende fireman. Wat een magisch en sfeervol moment! Voldaan kruipen we daarna ons bed in.

Zondag 18 november

Zondag rustdag en dat was het dan ook. We sliepen uit tot 7u45, nemen een heerlijke openluchtdouche, doen onze bikini aan en eten een pannenkoek met banaan als ontbijt in een bar waarvan de opbrengst naar een project met straatkinderen gaat. Life’s good! ;-) Het is echt snikheet vandaag en na nog geen 5 minuten op het strand heb ik nood aan afkoeling in de zee. De golven en de onderstroom blijken nog gevaarlijker dan gisteren en als de zee zich terugtrekt wordt je helemaal meegesleurd en kan je onmogelijk blijven staat als je iets te diep gaat. De kracht van de natuur. Na mijn tuimeling van gisteren ben ik toch wat voorzichtiger geworden en waag ik me niet te ver. Maarten, een Zweedse vrijwilliger met dreadlocks tot aan zijn achterwerk, blijkt echter een echte ‘surfersboy’ en duikt de metershoge golven in om dan pas tientallen seconden later weer boven te komen. We nemen nog een allerlaatste lange openluchtdouche, waarbij we onze haren goed wassen en vertrekken richting de trotro’s. Een zeer vriendelijke jongeman begeleide onze groep naar het trotrostation dat blijkbaar verder was dan gedacht. Na 1 uur wandelen in de verstrengelende hitte in de overvolle en chaotische straten met onze bagage, kunnen we plaatsnemen in de trotro. We willen onze gids een fooi geven maar die weigert hij. Wooow, we zijn allemaal onder de indruk. Eindelijk eens iemand die iets doet voor een ander zonder dat hij daar geld voor wilt. Ik geniet mateloos van de 2 uur durende rit in de trotro. Als je doorheen een land cruist in een trotro, dan kom je het echte Afrika toch tegen: uitgestrekte vlaktes, vervallen vissersdorpen, krottenwijken,… Na een overstap in Swedro, waar ik de andere vrijwilligers vaarwel zeg, neem ik een andere trotro richting Oda. Hierbij ben ik opnieuw een grote bron van entertainment voor de kinderen in de trotro. Terwijl ik te voet naar huis aan het wandelen was, wou ik onderweg een ananas kopen. Onmiddellijk stond er een hele bende rond mij. Men vroeg 4 cedi terwijl ik weet dat het normaal maar rond de 50 cent of 1 cedi is. Als ik daarop beslis om maar niets te kopen is de verontwaardiging groot. Ik zeg dat ik de prijzen en alles nog moet leren kennen en dat ik later zal terugkomen, maar blij waren ze daar niet mee. Nogal intimiderend als een hele groep zo boos naar u staat te kijken, oeps… Toen ik thuiskwam volgde een enthousiaste ontvangst en iedereen vertelde dat ze me gemist hadden. Terwijl mijn gastgezinmoeder eten maakte heb ik wat zitten vertellen en foto’s getoond. Heel wat mensen kwamen langs om mij te zien en te vragen hoe het was geweest. Toen ik de dokter zag, vroeg die vlakaf wat ik had meegebracht van Cape Coast. Aangezien ik geen zin had om 4 uren in een trotro te zitten met een stinkende vis op mijn schoot en ik anders niet wist wat te kopen, had ik niets gekocht. Toen ik het vertelde leken ze verontwaardigd. Ik voel me schuldig maar ik vraag me af of ik eigenlijk een schuldgevoel moet hebben. Het gastgezin wordt goed betaald om mij te onderhouden en voor hen is dat wekelijks een grote bron van inkomsten…

Het weekend heeft deugd gedaan en de batterijen zijn weer opgeladen om er de komende werkweek weer goed in te vliegen. Ik heb er zin in!

Ziezo, ik het ga het hierbij laten voor dit opnieuw veel te lang uitgevallen verslag. Het doet mij goed om hier dagelijks de indrukken en sommige frustraties van mij af te kunnen schrijven, maar ik hoop dat ik jullie er niet teveel mee verveel en dat het toch een beetje boeit. Ik heb ook een aantal foto’s van mijn gastgezin kunnen uploaden dus neem gerust een kijkje bij de fotoalbums. Hopelijk gaat alles daar goed met jullie in het koude België! Bedankt alvast voor de fijne en aanmoedigende reacties op mijn reisverhalen en heel graag tot een volgende!

Take care!

Akosia